Norwegia, znana z wysokiego standardu życia i stabilnej gospodarki, oferuje mieszkańcom wiele opcji finansowych. Jednak co zrobić, gdy tradycyjne formy kredytowania zawodzą? W takich sytuacjach pomocny może być tzw. kredyt specjalny (norw. spesiallån).
Jest to forma finansowania dostępna dla osób w trudnych sytuacjach, które nie mogą uzyskać tradycyjnego kredytu bankowego. W jego skład wchodzi często kredyt hipoteczny. W odpowiedziach na pytania, pomogła nam wieloletnia ekspertka kredytowa Motty Joanna Olszyńska, która udzieliła nam szerokich informacji na temat tej formy kredytowania.
Co to jest kredyt specjalny?
Kredyt specjalny, zwany również Kredytem na Nowy Start to opcja dla tych, którym nie udało się uzyskać pomocy w tradycyjnych bankach, ale mają nieruchomość, która może stanowić zabezpieczenie.
W bankach oferujących kredyty specjalne można wnioskować nawet jeśli pojawiło się inkasso i wezwania do zapłaty (betalingsanmerkning).
Ważne aby pamiętać, że kredyty specjalne mają zazwyczaj wyższe oprocentowanie i opłaty niż zwykłe kredyty hipoteczne, ponieważ banki podejmują większe ryzyko, pożyczając pieniądze.
Kto może skorzystać z kredytu specjalnego?
Z kredytu specjalnego może skorzystać osoba, która osiąga dochód w Norwegii (z tytułu pracy lub zasiłku) i posiada tam własną nieruchomość, która może stanowić zabezpieczenie kredytu. Dodatkowo, posiadanie stałego numeru personalnego jest kluczowym wymogiem, ponieważ osoby z tymczasowym numerem D-nummer nie mogą ubiegać się o kredyt.
“Warto pamiętać, że nieruchomość w Norwegii nie może być zadłużona na więcej niż 85% swojej wartości. Jeśli klient chce refinansować swoje zobowiązania lub/i inkasso, a zostało sporo kredytu hipotecznego do spłacenia, niezbędna będzie aktualna wycena nieruchomości. Ceny nieruchomości z roku na rok wzrastają, szczególnie jeśli są remontowane. Po wycenę w tej kwestii zgłasza się do meglera.” – wspomina Joanna Olszyńska.
Kredyt specjalny bez własnej nieruchomości
Jeśli klient nie posiada własnej nieruchomości w Norwegii, ale ma żyranta (drugą osobę, która jest właścicielem domu/mieszkania w Norwegii) wtedy mogą wnioskować razem z zabezpieczeniem nieruchomości tej osoby. Posiadanie nieruchomości jest kluczowym czynnikiem, który może umożliwić ubieganie się o kredyt oddłużeniowy, ponieważ stanowi zabezpieczenie dla banku.
Jaki dochód wystarczy aby dostać kredyt w Norwegii przy ocenie zdolności kredytowej?
W kwestii dochodu, najlepiej posiadać stałą umowę o pracę. Można też prowadzić własną działalność lub pobierać zasiłek z NAV. W sytuacji, w której osoba pobiera dagpenger (zasiłek dla bezrobotnych) będzie potrzebowała drugiej osoby do wniosku, która pracuje. Aby dostać kredyt konsumencki w Norwegii, wystarczy być zameldowanym i posiadać stały numer personalny. Dostęp do kredytu mają osoby z różnymi źródłami dochodów, w tym zasiłkami.
“Wnioskowana kwota, może wynosić maksymalnie pięciokrotność swoich rocznych dochodów brutto, jednak banki, obliczając zdolność kredytową klienta, biorą pod uwagę wszystkie obecne zobowiązania (kredyty, samochody, dzieci poniżej 18 roku życia). Dlatego najlepiej jest wnioskować w 2 osoby jeśli jest taka możliwość” – tłumaczy ekspertka.
Jakie dokumenty trzeba przygotować, aplikując o kredyt specjalny?
W przypadku wymogów poszczególnych banków, kredyt specjalny może być udzielany w zależności od dostarczonych dokumentów i procedur danego banku. W głównych założeniach, aby otrzymać ofertę kredytu w Norwegii trzeba przygotować:
- Skattemelding za ostatni rok.
- W zależności od przychodu:
- Jeśli osoba pracuje na stałej umowie – 3 ostatnie odcinki z pensji.
- Jeśli osoba prowadzi własną działalność – dokument resultatregnskap za ostatni oraz obecny rok (ważne, żeby dokument pokazywał zarówno przychody jak i koszta firmy).
- Jeśli osoba pobiera zasiłek z NAV – utbetalingsoversikt (do pobrania na stronie NAV).
- Aktualna wycena nieruchomości.
- Jeśli osoba ma jakieś dodatkowe dochody np. druga praca lub wynajmuje część swojej nieruchomości, musi przesłać również dokumentację potwierdzającą te dochody. W przypadku wynajmu będzie to podpisana umowa z lokatorami i wyciąg z konta pokazujący wpłaty od nich.
- Jeśli osoba chce refinansować inkasso, musi wysłać dokumentację potwierdzającą wysokość zadłużenia. Mogą być to np. screeny ze stron firm, w których jego inkasso widnieje.
- Raport gjeldsregisteret pokazujący jakie niezabezpieczone zobowiązania posiada się aktualnie w Norwegii (do pobrania ze strony Gjeldsregisteret).
Jakie są główne korzyści z uzyskania kredytu specjalnego?
Osoba może zrefinansować swoje zobowiązania, pozbyć się inkasso oraz zapewnić sobie lepszą spłatę kredytu. Tym samym odblokować swoją zdolność kredytową tak aby mogła w przyszłości wnioskować o inny kredyt w Norwegii.
Refinansowanie zobowiązań pod nieruchomość wiąże się również z lepszymi warunkami kredytowymi, ponieważ bank, mając zabezpieczenie, podejmuje mniejsze ryzyko pożyczając pieniądze i może zaoferować niższe oprocentowanie.
Jakie potencjalne ryzyko wiążę się z kredytem specjalnym?
Każdy kredyt wiąże się z pewnego rodzaju ryzykiem. W momencie kiedy osoba nie spłaca kredytu w Norweskim banku, zabezpieczonego nieruchomością i kredyt ten przejdzie do inkasso, bank może przymusowo sprzedać nieruchomość klienta spłacając jego zobowiązanie (tvangssalg).
Dodatkowo w miarę zmian stopy procentowej może zmieniać się oprocentowanie kredytu, a co za tym idzie również rata. Wszystko zależy od tego jaki rodzaj kredytu klient wybierze. Takie ryzyko związane jest z każdym rodzajem kredytu (np. kredyt konsumencki, kredyt hipoteczny), nie tylko z kredytem specjalnym.
Kto nie kwalifikuje się do otrzymania kredytu specjalnego?
- Osoba, która nie osiąga dochodu w Norwegii (i nie ma drugiej osoby, pracującej w Norwegii, z którą może wnioskować).
- Osoba, która nie posiada własnej nieruchomości w Norwegii (i nie ma drugiej osoby, posiadającej dom/mieszkanie w Norwegii, z którą może wnioskować).
- Osoba, której aktualne zobowiązania/inkasso przekraczają 85% wartości nieruchomości, pod którą chce wnioskować o kredyt. Norwegia w swoich prawach i wyjątkowych sytuacjach, może odchodzić od zasady 85%, ale jeśli zobowiązania wynoszą więcej niż 100% wartości nieruchomości wtedy nie ma możliwości otrzymania kredytu.
Jakie alternatywy mają osoby, które nie kwalifikują się do uzyskania kredytu specjalnego?
Ekspertka kredytowa Motty Joanna Olszyńska, podaje trzy alternatywne opcje:
Gdy osoba ma problemy z windykacją (inkasso), ale nie ma możliwości uzyskania kredytu specjalnego, może spróbować dojść do porozumienia z bankiem, w którym jest jego oryginalny kredyt i poprosić o przeniesienie go z powrotem – od firmy windykacyjnej do banku. Wtedy trzeba samodzielnie pokryć koszty związane z przenoszeniem kredytu.
Innym sposobem jest spróbowanie dogadać się z firmą windykacyjną, do której kredyt został przeniesiony, tak żeby rozłożyli to zobowiązanie na raty. Ważne jest żeby pamiętać, że mimo tego rozłożenia na raty, kredyt ten dalej będzie miał status inkasso, a klient dalej nie będzie miał możliwości wnioskowania o żaden inny kredyt w Norwegii.
Ostatnim sposobem jest samodzielne sprzedanie swojej nieruchomości zanim zostanie ona sprzedana przymusowo (tvangssalg) i spłacić zobowiązania. Do takiej sprzedaży dochodzi, kiedy osoba nie podejmie żadnych kroków, a inkasso zacznie rosnąć.
Jak wygląda proces aplikacji o kredyt specjalny?
Zapytaliśmy również o wytłumaczenie procesu aplikacji o kredyt specjalny dla Polaków w Norwegii. Wygląda on następująco:
- Klient może poprosić o kontakt przez naszą stronę internetową, skontaktować się mailowo bądź telefonicznie.
- Na początku zbieramy wszystkie niezbędne informacje od klienta i prosimy o dosłanie dokumentacji (m.in. wycenę nieruchomości i dokumentację potwierdzającą dochody w Norwegii).
- Kredyty specjalne są produktem oferowanym przez tzw. banki specjalne. Wsród takich banków są między innymi Bluestep Bank, Bank2, Kraft Bank, Svea Bank, Instabank – z nimi współpracujemy. Wnioskujemy w nich o najlepszą możliwą ofertę dla klienta.
- Gdy pojawi się oferta, a klient będzie chciał z niej skorzystać, przekazujemy zgodę do banku. Na tym etapie bank przeprowadza szczegółową analizę i zazwyczaj ma dodatkowe pytania, na które klient będzie musiał udzielić odpowiedzi.
- Jeśli analiza przebiegnie pozytywnie, kredyt zostanie wypłacony.
Jakie informacje finansowe są brane pod uwagę podczas oceny wniosku o kredyt specjalny?
Banki biorą pod uwagę bardzo wiele czynników, analizując wnioski w zależności od rodzaju kredytu. W przypadku kredytu specjalnego, do głównych czynników należą:
- Sytuacja finansowa – czy osoba pracuje na umowę o pracę, prowadzi działalność czy otrzymuje zasiłek oraz czy ma dodatkowe źródło dochodu (np. z wynajmu części swojej nieruchomości)
- Sytuacja rodzinna – czy osoba ma żonę/męża i czy wnioskuje razem z tą osobą. Czy osoba ma dzieci poniżej 18 roku życia.
- Aktualne kredyty – te niezabezpieczone (kredyty gotówkowe, karty kredytowe) oraz zabezpieczone (kredyt mieszkaniowy, kredyt konsumencki, leasing samochodowy itd)
- Czy osoba posiada samochód (oraz w jakiej ilości)/ łódź i inne tego typu rzeczy generujące koszty
- Jaką wartość ma nieruchomość oraz jej scoring (punktacja)
- Ocena twojej zdolności kredytowej – banki przeprowadzają ten proces na podstawie różnych parametrów, takich jak dochody oraz historia kredytowa klienta.
Czy w przypadku kredytu specjalnego wymagane jest zabezpieczenie kredytu inną nieruchomością?
Zabezpieczeniem kredytu specjalnego jest nieruchomość klienta. Jeśli kwota kredytu, o jaką klient wnioskuje oraz reszta jego zobowiązań nie przekraczają 85% wartości nieruchomości, nie będzie potrzebne dodatkowe zabezpieczenie.
„Jeśli ta kwota jest wyższa wtedy można wziąć pod uwagę dodatkowe formy zabezpieczenia np. domek letniskowy czy nieruchomość żyranta. W przypadku zwykłego kredytu hipotecznego, procedura jest zwykle taka sama.” – tłumaczy ekspertka.
Jak kredyty ostatnich szans wpływają na zdolność kredytową klienta w przyszłości?
Każdy kredyt wpływa na zdolność kredytową klientów, obciążając ją. Kredyty wzięte na długi okres (np. 20-30 lat) obciążają zdolność kredytową bardziej niż te wzięte na np. 5 lat. Innymi czynnikami branymi pod uwagę przez banki, kiedy dokonują analizy zdolności kredytowej, jest oprocentowanie oraz wysokość miesięcznej raty. W tym przypadku kredyty z zabezpieczeniem w nieruchomości wygrywają ponieważ mają niższe oprocentowanie w porównaniu do tych klasycznych.
Trzeba pamiętać, że zdolność kredytową najbardziej obciąża inkasso. W sytuacji, w której klient posiada windykację, jego zdolność kredytowa jest całkowicie zablokowana i nie może on wnioskować o żaden inny kredyt w Norwegii (poza specjalnym) do momentu aż całkowicie spłaci to zobowiązanie.
Ważnym aspektem jest również spłata kredytu konsumenckiego, która może być rozłożona na różne okresy, w tym maksymalnie na 5 lat. Elastyczność spłaty, w tym możliwość wcześniejszej spłaty kredytu, wpływa na całkowite koszty odsetek dla kredytobiorcy oraz jego przyszłą zdolność kredytową.
O czym warto pamiętać przy zaciąganiu kredytu specjalnego?
Ekspert przestrzega – “Warto pamiętać, że kredyt specjalny powinien być ostatnią deską ratunku, a nie pierwszym wyborem.”
Kredyt specjalny to rozwiązanie dla osób, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej i nie mają dostępu do tradycyjnych produktów bankowych. Choć jest to opcja pomocna, należy podchodzić do niej ostrożnie, dokładnie analizując warunki umowy i dostępne alternatywy aby mieć możliwość spłaty kredytu. W razie wątpliwości zawsze warto poprosić o pomoc doradcę finansowego Motty.
Konsekwencje niespłaconego kredytu w Norwegii
Niespłacony kredyt w Norwegii może mieć poważne konsekwencje dla osoby, która go zaciągnęła. Poniżej przedstawiamy kilka możliwych konsekwencji:
- Odmowa przyznania kredytu w przyszłości: Jeśli osoba nie spłaci kredytu, może to wpłynąć na jej zdolność kredytową i uniemożliwić uzyskanie kredytu w przyszłości. Banki oceniają zdolność kredytową na podstawie historii kredytowej, a niespłacone zobowiązania mogą znacząco obniżyć twoją zdolność kredytową.
- Windykacja: Jeśli osoba nie spłaci kredytu, bank może wszcząć postępowanie windykacyjne, które może skutkować zajęciem majątku lub innych aktywów. Windykacja jest procesem, który może być kosztowny i stresujący, a także może prowadzić do dalszych problemów finansowych.
- Rejestr dłużników: Niespłacony kredyt może skutkować wpisem do rejestru dłużników, co może mieć negatywny wpływ na zdolność kredytową i reputację osoby. Wpis do rejestru dłużników może utrudnić uzyskanie kredytu hipotecznego, kredytu konsumenckiego, a nawet wynajem mieszkania.
- Prawne konsekwencje: W niektórych przypadkach, niespłacony kredyt może skutkować konsekwencjami prawnymi, takimi jak postępowanie sądowe lub kara pieniężna. Banki mogą dochodzić swoich praw na drodze sądowej, co może prowadzić do dodatkowych kosztów i problemów prawnych dla dłużnika.
Decyzja o zaciągnięciu kredytu to poważny krok, dlatego warto mieć pełne wsparcie specjalisty, aby poznać dostępne możliwości. Nasz zespół doradców kredytowych pomoże Ci wybrać najlepsze rozwiązanie, dostosowane do Twojej sytuacji i potrzeb. Skontaktuj się z nami, aby omówić dostępne opcje i dowiedzieć się więcej o naszej ofercie.
